Pages

Tuesday, August 6, 2013

ANGGAH UNGGUHING BASA BALI


Basa bali inggih punika silih sinunggil basa, sane keanggen mabebaosan ring sajeroning karma baline. Basa bali punika kepah dados tetiga luir ipun :
·         Basa alus
Basa alus punika taleh kepah dados tetiga minakadi:
Ø  Basa alus singgih inggih punika basa bali sane keanggen ngalusang anak sane wangsane tegehan utawi keanggen ngalusang anak sane patut kahormatin. Contonyane : Ngandika, wecana, seda, miring, wikan, cokor msl.
Ø  Basa alus sor inggih punika basa bali sane keanggen ngalusang padewekan padidi, ngalusang beburon, barang miwah sane lianan. Contonyane : neda, newek, panggih, icen, padem msl.
Ø  Basa alus mider inggih punika basa bali sane asiki wenten alus ipun, sane dados keanggen mider. Contonyane : rauh, kanin, lali, jinah, gelis, raris, ayam msl.
·         Basa bali madia /Basa alus madia inggih punika basa bali sane basan ipun manggeh nenten je bas alus nenten je bas kasar. Contonyane : ampun, atu, nika, dane, ten, tiang, iriki msl.
·         Basa Kepara
Basa kepara puniki kepah dados petang soroh minakadi :
Ø  Basa andap basa puniki marupa basa lumrah sane keanggen mabebaosan majeng anak sane sampun kenal. Contonyane : suba, meme, beli, mai, teka, mejalan msl.
Ø  Basa bali mider basa puniki marupa basa bali sane nenten wenten basa alus ipun dados keaanggen olih sekancan wangsa. Contoipun : kija, akuda pabesen, kandik msl.
Ø  Basa bali jabag basa bali puniki pateh sekadi basa kepara utawi basa bali lumrah, sakewanten penganggen ipun singsal salah kasar. Conto : nyen adan Ratune ?
Ø  Basa bali kasar pisan basa bali sane keanggen rikala miyegan. Conto : iba, cai, nani, ngamah, tidik miwah sane lianan.

8 comments: